ازگیل

نهال ازگیل معمولاً ارتفاع حدود ۶ متر یافت می شود . ازگیل یک بوته بزرگ یا یک درخت کوچک به شمار می رود و نام میوه از نام درخت گرفته شده است . در شرایط ایده آل، این گیاه برگ ریز تا ۸ متر رشد می کند . عموماً، کوتاهتر و بوته مانندتر می باشد . طول عمری حدود ۳۰ تا ۵۰ سال داشته . قسمت بالایی برگ سبز تیره و پشت آن سبز خاکستری که شکل آنها بیضی کمی کشیده ، ۸ تا ۱۵ سانتی متر طول و ۳ تا ۵ سانتی متر عرض دارند . برگها در زیر کرک های متراکم دارند و در پاییز قبل از برگریزان به رنگ قرمز در می آیند . گلها پنج گلبرگ بیضی سفید داشت ، درشت ، منفرد در بهار شکوفه می دهند و در اواخر بهار ظاهر می گردند .

گل ازگیل

گلهای ازگیل دوجنسی بوده و با زنبورها گرده افشانی می شوند . شاخه های آن خاردارد ، ریشه ی عمودی و پوست خاکستری نقره ای از مشخصات اختصاصی آن است . گل های ازگیل هرمافرودیت هستند و توسط زنبورها گرده افشانی می شوند . گیاه ازگیل خودبارور است و میوه آن گرد و کروی و گاهی گلابی شکل و قهوه ای رنگ است . ابعاد میوه در حد گیلاس تا گردو می باشد. میوه ازگیل اسیدی و بسیار سخت است و تا زمانیکه خوب نرسد زیاد قابل خوردن نیست . گوشت ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه‌ای تغییر می‌یابد و کاملاً نرم و شیرین می‌شود .

نام دیگر ازگیل

در انگلیسی نیز این گیاه با نام medlar و یا common medlar شناخته می‌شود . درخت ازگیل رشدی آهسته دارد و عمر این درخت ۵۰-۳۰ سال است و درختی با عمر نسبتا کوتاه محسوب می شود .

 

تركیبات شیمیایی ازگیل :

از نظر تركیبات شیمیایی در پوست درخت و برگ و میوه ازگیل مقدار زیادی تانن وجود دارد . به علاوه میوه ازگیل دارای لعاب و مقداری قند و در حدود ۱ درصد اسیدهایی نظیر مالیك اسید و سیتریك اسید و غیره می باشد . ازگیل شامل آب ٬ قند ٬ اسیدهای آلی (اسید مالیک -اسید سیتریک – اسید تارتاریک) ٬ تانن٬ لعاب ٬ اسید بوریک است .

هسته ی ازگیل به علت داشتن اسید سیانیدریک (Acid cianhidric)، عنصری سمی است و باید از خوردن آن اجتناب کرد .

 

خواص میوه ازگیل :

 سرشار از مواد مغذی

هر ۱۰۰ گرم از میوه ازگیل دارای ۴۳ کالری، انرژی می باشد . ۱۰۰ گرم از میوه ازگیل همچنین، ۰٫۵ میلی گرم روی، ۰٫۵ میلی گرم منگنز، ۲.۷ میلی گرم آهن، ۳۹ میلی گرم فسفر، ۵۵ میلی گرم منیزیم، ۷۳ میلی گرم کلسیم و ۷۹۲ میلی گرم پتاسیم دارد . این ارقام نشان می دهد که ازگیل سرشار از مواد معدنی می باشد . همچنین ازگیل فاقد هرگونه چربی اشباع و کلسترول است و در آن ۷۵ درصد آب و ۲۱ نوع اسید چرب مانند استئاریک اسید ، پالمتیک اسید ، لینولئیک اسید و اولئیک اسید وجود دارد . همچنین سرشار از ویتامین C، ویتامین A، ویتامین B1 و ویتامین B2 می باشد .

 ضد سنگ کلیه

اصلی ترین کاربرد ازگیل برای برطرف کردن مشکلات کلیوی می باشد ؛ زیرا آب مولکولی فراوانی دارد و بدن را سم زدایی می کند . در نتیجه به عنوان همکاری برای کلیه ها معرفی می شود . مصرف مداوم ازگیل دفع ادرار را تسهیل می نماید و سنگ های کلیوی را از بین می برد . برای از بین بردن سنگ های کلیوی علاوه بر میوه ازگیل، از جوشانده برگ ازگیل، نیز می توان استفاده نمود .

کاهنده فشارخون

ازگیل یکی از میوه هایی است که سرشار از پتاسیم می باشد . به همین علت برای افرادی که مبتلا به فشارخون بالا می باشند ، مناسب است . بسیاری از مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به فشارخون بالا ، باید مصرف مواد غذایی سرشار از سدیم را کاهش دهند و در عوض مصرف مواد غذایی سرشار از پتاسیم، منیزیم و کلسیم را افزایش دهند . از این رو مصرف میوه هایی که سرشار از پتاسیم می باشند مانند موز ، گوجه فرنگی، زرشک، ریواس، ازگیل و غیره برای این افراد بسیار مناسب می باشد .

سرشار از آنتی اکسیدان ها

ازگیل سرشار از ترکیبات فنلی می باشد . این ترکیبات فنلی در بدن تبدیل به پلی فنل ها می شوند و برای تولید آنزیم های آنتی اکسیدانی به کار می روند . تولید پلی فنل ها یکی از سیستم های دفاع آنتی اکسیدانی در بدن برای مقابله با رادیکال های آزاد است . ازگیل سرشار از فنولیک اسید و فلاوونوئیدها می باشد و به عنوان یکی از قوی ترین آنتی اکسیدان های طبیعی شناخته شده است . همان طور که می دانید مصرف میوه هایی با ظرفیت آنتی اکسیدانی بالا مانند ازگیل باعث از بین رفتن رادیکال های آزاد و در نتیجه پیشگیری از ابتلا به بسیاری سرطان ها می شود .

 

شرایط کاشت و پرورش ازگیل :

درخت ازگیل سیستم ریشه ای عمیقی دارد با این وجود مناسب مناطق  نیمه خشک نیست و در مناطقی که از بارندگی مناسب سالانه برخوردار است می بایست کاشته شود . حتی اگر آب مورد نیاز ان را در مناطق نیمه خشک تامین کنیم باز هم خشکی و عدم رطوبت هوا به همراه گرمای این مناطق مانع از رشد و نموی این گیاه خواهد شد . این گیاه به طور کل به آبیاری میانه و متوسط نیاز دارد و گیاهان جوان را در سال اول و همچنین دوم پس از کاشت می بایست هر هفته آبیاری کرد تا سیستم ریشه ای آنها قوی تر شود . گیاهان مسن را می توان با فاصله هر ۳-۲ هفته آبیاری کرد. البته آبیاری این گیاهان بستگی به میزان بارش باران دارد و در مناطقی که از بارندگی خوبی برخوردار هستند گاهی نیاز به آبیاری گیاهان بالغ نیست .

 

نور مناسب ازگیل

درخت ازگیل به نور خورشید ، نیاز فراوان دارد . به ویژه نور کافی خورشید در زمان میوه‌دهی برای گیاه ضروری است . در محیط آپارتمان بهترین مکان برای قرار دادن گلدان ازگیل، پنجره‌های جنوبی و آفتابگیر است . به طورکلی، مکان‌هایی با حداقل حدود ۶-۵ ساعت نور مستقیم برای این گیاه مناسب است . نور شدید آفتاب بخصوص اگر به همراه دمای بالا باشد اصلا مناسب این گیاه نیست و برگ‌های آنرا خواهد سوزاند .

 

دمای مناسب ازگیل

درخت ازگیل در فصل رکود و خواب و در طی زمستان می تواند سرما را تا حدود ۲۸- درجه تحمل کند البته به شرط اینکه در محل کاشت آن بادهای سرد و شدید زمستانی وجود نداشته باشد . در صورت سرمای شدید و وزش باد شاخسار درخت خشک خواهند شد و آسیب خواهد دید .

 

خاک مورد نیاز ازگیل

ازگیل نسبت به خاک سختگیر نیست اما در خاکهایی با زهکش مناسب و خوب که محتوی خاکبرگ نیز هستند به خوبی رشد می کند . خاکهای آهکی و یا خاکهایی سنگین که زهکش خوبی ندارند از دلایل عدم رشد این گیاهان هستند . بین هر دو درخت می بایست حدود ۵-۴ متر فاصله در نظر گرفت .

 

کوددهی ازگیل

درخت ازگیل، به کوددهی در حد معمول درختان میوه نیاز دارد . توجه داشته باشید ، در صورت کوددهی زیاد، گلدهی گیاه کاهش می‌یابد . بهترین نسبت کودی برای پرورش و کاشت هسته ازگیل در گلدان ، سه بار کوددهی به نسبت‌های ۶-۶-۶ در فصل رشد، است .

 

تکثیر ازگیل

دانه های ازگیل را می توان کاشت تا گیاهی جدید بدست آورد البته احتمال اینکه گیاه بدست آمده از کاشت بذر در آینده میوه هایی نه چندان خوب و خوراکی تولید کند وجود دارد . به همین دلیل از روش پیوند زنی برای تکثیر این گیاه معمولا استفاده می شود . به هر حال برای استفاده از بذرها می بایست صبر کرد تا میوه بر روی درخت به خوبی برسد و حدود اوخر پاییز آنرا از روی درخت جدا کرد .

باید بذرها را از داخل گوشت بیرون آورد و با قرار دادن آنان در ظرفی آب باقیمانده گوشت میوه را به خوبی نرم و از روی سطح دانه ها پاک کرد . بذر ازگیل پوسته سفت  و محکمی دارد که می تواند مانع از جوانه زنی آن شود . بهتر است که برای آماده ساختن بذرها آنها را بلافاصله بعد از بیرون آرودن از میوه در میان موادی که کمی رطوبت نگه می‌دارند . همانند پیت خزه ، کوکوپیت و موادی مشابه ،  به مدت ۳-۲ ماه در دمای ۵-۱ درجه نگهداشت و سپس نسبت به کاشت آنان اقدام کرد .

روش قلمه چوب سخت

قلمه چوب سخت روش دیگری برای تکثیر این گیاه است و البته توجه داشته باشید . اصولاً میزان موفقیت در ریشه زایی قلمه های این گیاه پایین است . استفاده از هورمونهای ریشه زایی بر روی انتهای قلمه ها قبل از کاشت و قرار دادن آنان در بستر ریشه زایی ، احتمال دستیابی به موفقیت را افزایش می‌دهد . قلمه‌ها را می توان در اواخر پاییز از گیاه تهیه کرد .

طول قلمه

طول قلمه را می توان حدود ۲۰ سانتیمتر در نظر گرفت و از شاخه هایی که به اندازه یک مداد معمولی ضخامت دارند تهیه کرد . قلمه در مخلوط همانند خاک برگ+شن کاشت می شود و تا نیمه ارتفاعی که دارد در درون خاک قرار میگیرد . ظرف محتوی قلمه در مکانی پر نور و روشن اما به دور از تابش مستقیم اشعه آفتاب با دمای حدود ۲۴-۲۱ درجه سانتیگراد قرار میگیرد . سطح خاک را نباید اجازه دهیم تا خشک شود و حدود ۶-۴ هفته طول می کشد تا ریشه ها شکل بگیرند .

از طرفی اگر درختان ازگیل با صفات خوب میوه دهی و کیفیت بالای میوه وجود دارند می توان از آنان پیوندک تهیه کرد و بر روی پایه های تهیه شده از درختان ازگیل که با روش کاشت دانه بدست آمده اند ( و احتمالا میوه خوبی تولید نمی کنند) و همچنین پایه هایی از درختان گلابی و به  پیوند زد . ازگیل روی گلابی و به سازگاری دارد و قابل پیوند است . پیوند معمولا بر روی پایه و در سال اول و یا دوم رشد و نمو پایه و در فاصله ۵-۴ سانتیمتری از سطح خاک انجام می شود .

 

نحوه کاشت هسته ازگیل در گلدان

برای کاشت هسته ازگیل در گلدان لازم است ، یکی از ازگیل‌های رسیده و سالم را انتخاب و هسته میوه را به آرامی جدا کنید و با آب ولرم خوب بشویید، به شکلی که قسمت‌های گوشتی میوه به طور کامل از روی هسته پاک بشود . مراحل کاشت این میوه در گلدان به شرح زیر است :

مرحله اول

میوه ازگیل را با چاقوی تیز پوست بکنید و هسته میوه را از داخل گوشت خارج کنید . برای اینکه هیچ گوشتی روی هسته باقی نماند ، هسته را برای ۲۴ ساعت ، داخل ظرفی حاوی آب ولرم در محیط گرم و کم نور قرار دهید تا باقیمانده گوشت میوه به خوبی نرم و از روی سطح هسته (بذر) پاک شود .

مرحله دوم

در این مدت ۲ مرتبه آب را عوض کنید تا بذر‌ها در آب نگندند .

مرحله سوم

توجه داشته باشید که هسته ازگیل پوسته سفت و محکمی دارد که می‌تواند مانع از جوانه‌زنی آن شود . بنابراین بهتر است ، برای آماده ساختن بذر‌ها آن‌ها را بلافاصله بعد از بیرون آوردن از میوه در میان موادی که کمی رطوبت نگه می‌دارند مانند پیت خزه، کوکوپیت و غیره به مدت ۳-۲ ماه در طبقات پایینی یخچال در دمای ۵-۱ درجه سانتی‌گراد نگهداری کنید .

مرحله چهارم

بعد از این مدت ، هسته ازگیل را در بستر کاشت مناسب با زهکشی و حاصلخیزی کافی در عمق ۲ سانتیمتری بکارید و آن را در محیطی نیمه سایه و دمای ۲۱ تا ۲۴ درجه سانتی گراد نگهداری کنید .

مرحله پنجم

معمولا بین ۱۵ روز تا یک ماه و در برخی مواقع هم دو ماه ، جوانه‌ها از خاک خارج می‌شوند . حالا کافیست در فصل پاییز که نهال‌های شما خزان کردند ، آن‌ها را از گلدان کوچک اولیه در آورده و در گلدان بزرگتری بکارید .

هرس ازگیل

درخت ازگیل نیاز به هرس ندارد و حتی شاید هرس این درخت و اصرار به قطع شاخسار به ضرر آن تمام شود بنابراین هرس آن محدود به حذف شاخساری می شود که شکسته و آسیب دیده هستند و یا نهایتا شاخساری مسن آن که رو به مرکز گیاه رشد کرده اند و بسیار مزاحم رشد سایر شاخه ها هستند . در اینصورت لازم است که عمل هرس را در زمان خواب و رکود گیاه یعنی در اواخر فصل زمستان انجام داد .

 

آفات و بیماری های ازگیل

درخت ازگیل به طور کل مشکلات و بیماری های خاص و یا زیادی ندارند . در بین آفات گاهی شته ها و لارو برخی دیگر از حشرات مشکلاتی را ایجاد می کنند و از بین بیماری ها آتشک بیشتری مزاحمت را بوجود می آرود . همچنین گاهی بیماری های زنگ و سفیدک پودری بخصوص زمانی که هوا مرطوب و مکان کاشت از نور مناسبی برخوردار نیست و سایه است مشکلاتی را ایجاد می کننند .

نام انگلیسی : MESPILUS GERMANICA

خانواده :   ROSACEAE  – گل سرخیان

بومی : مدیترانه

در نهالستان آریا نهال این نهال پرورش داده شده و آماده ارسال به سراسر نقاط کشور ومنطقه می باشد . مشتریان عزیز می توانید از طریق شماره های پایین صفحه با ما در تماس باشید .